วิวัฒนาการของบ้านแต่ละยุคสมัยในเมืองไทยตั้งแต่อดีต

ยุคบ้านเรือนไทย

แบบบ้านเรือนไทยมีใช้มาตั้งแต่สมัยอยุธยา จนถึง สมัยรัชกาลที่ 3 จะเป็นบ้านที่ทำด้วยไม้ทั้งหลัง ยกสูงมีใต้ถุน มีเสาต้นใหญ่ๆ หลังคาเป็นหน้าจั่วเป็นทรงสามเหลี่ยม กระเบื้องเป็นเกร็ด

มีบันไดทอดลงสู่ท่าน้ำเพื่อสะดวกในการใช้น้ำทั้งดื่ม อาบและใช้สอยภายในบ้าน

ปลูกอยู่ในที่เดียวกันแต่มีหลายหลังเชื่อมกัน เช่นของพ่อกับแม่ ของลูกเมื่อโตมีครอบครัวแล้ว

ยุคอิทธิพลของชาติตะวันตก

เริ่มขึ้นตั้งแต่สมัยรัชกาลที่ 4 ชาติตะวันตกเริ่มขยายอิทธิพลมาถึงเอเชีย ส่งผลต่อลักษณะของบ้านที่อยู่อาศัยอย่างมาก

บ้านทรงไทยเปลี่ยนรูปจากเดิมไปเป็นทรงไทยสมัยใหม่ผสมแบบฝรั่ง เริ่มมีบ้านก่ออิฐถือปูนชั้นล่างแต่ชั้นบนเป็นไม้ มีระเบียงโปร่งรอบชั้นบนและหลังคาทรงปั้นหยา

ในรัชกาลที่ 5 เรือนหลังคาปั้นหยาเริ่มมีกันหนาตาแทนบ้านทรงไทยโบราณ บ้านไม่ว่าเล็กหรือใหญ่

ชั้นเดียวหรือสองชั้น นิยมสร้างประยุกต์แบบตะวันตกเข้ากับไทย คือสร้างด้วยไม้ ยกพื้นกันน้ำท่วมแต่ใต้ถุนเตี้ยกว่าบ้านไทยเดิม

ยุครุ่งโรจน์ของศิลปะแบบชาติตะวันตก

รัชกาลที่ 6 เป็นยุคบ้านเมืองสงบราบรื่น เศรษฐกิจดี ชาวเมืองนิยมความประณีตงดงาม ประกวดประขันความหรูหราของเรือนแบบตะวันตก

ได้รับอิทธิพลจากบ้านวิกตอเรียนของอังกฤษ โดยเฉพาะการตกแต่งด้วยลายฉลุที่เรียกว่าขนมปังขิง(gingerbread) และเล่นรูปทรงตัวห้องมุขหกหรือแปดเหลี่ยม

ยุคเศรษฐกิจตกต่ำ

พอมาถึงรัชกาลที่ 7 ที่เผชิญปัญหาเศรษฐกิจตกต่ำและความเปลี่ยนแปลงทางการเมือง บ้านทรงไทยเริ่มลดความหรูหราเป็นเรียบง่าย ตัดลายฉลุฟุ่มเฟือยออกไป หลังคานิยมจั่วตัด

ในรัชกาลที่ 8 รูปทรงบ้านทรงไทยเก๋ไก๋ทันสมัยแบบตะวันตกสมัยศตวรรษที่ 20 เป็นบ้านสองชั้น แม้ว่าใช้ไม้ซึ่งเป็นวัสดุหาง่ายของไทย แต่หลังคาก็เล่นแบบซ้อนกันหลายชั้น มีหน้าต่างบานเกล็ดและกระจกสีเหนือหน้าต่างแบบฝรั่ง